Cả nước đang trải qua những ngày cao điểm của nắng nóng. Chính vì vậy, nhu cầu về các loại nước uống giải nhiệt cơ thể đang tăng cao. Hãy cùng bác sĩ Huỳnh Liên Đoàn tìm hiểu về các loại nước uống mùa hè đơn giản, dễ làm và tốt cho sức khỏe.
TRÀ XANH
Trong y học cổ đại, trà xanh là một trong những loại thảo dược có ý nghĩa quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tốt của cơ thể. Điều kỳ diệu nằm trong những chiếc lá trà xanh chính là hàm lượng Epigallocatechin Gallate (EGCG), đây là chất chống oxy hóa mạnh nhất có nguồn gốc tự nhiên giúp giảm mệt mỏi, căng thẳng khi làm việc ở cường độ cao và làm mát da, lọc bỏ độc tố trên da, giúp da sáng, mịn. Với thời tiết nóng, uống trà không chỉ giúp giải khát mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Đặc biệt, nếu sử dụng trà xanh thường xuyên sẽ mang lại rất nhiều tác dụng khác như uống 4 – 5 tách trà (khoảng 800 – 1.000ml)/ngày có thể giúp cơ thể giải nhiệt, giải độc, phòng ngừa được một số bệnh như cao huyết áp, tăng cholesterol trong máu, xơ vữa động mạch… Nên uống trà xanh vào buổi sáng, trưa hoặc chiều; không dùng vào buổi tối để tránh ảnh hưởng đến giấc ngủ.
NƯỚC DỪA
Theo đông y, nước dừa ngọt ấm, không độc, giúp tăng cường khí lực. Uống nước dừa thường xuyên sẽ rất tốt cho sức khỏe. Dừa là một trong nhiều loại nước uống giải khát thông dụng. Chỉ cần mua dừa về, lấy nước, nạo cơm, thêm ít đường, một tí muối ăn (cho đá nếu thích) là đã có một ly nước giải khát ngon, bổ.
Trong hai thời kỳ kháng chiến, có lúc khó khăn về mua bán sản xuất dịch truyền, các nhà y khoa trong vùng kháng chiến đã áp dụng quy trình chọn lọc nghiêm ngặt, sử dụng nước dừa tươi truyền cứu sống nhiều bệnh nhân.
NƯỚC CAM, NƯỚC CHANH
Hàm lượng acid citric trong quả cam, chanh nằm ở khoảng từ 0,005 mol/L (trong các loại cam và bưởi chùm) đến 0,030 mol/L (trong các loại chanh). Cam, chanh có tác dụng sinh tân dịch, cải thiện tình trạng khô khát, trừ nhiệt, dùng chữa các bệnh khô nóng do nhiệt. Một ly nước cam, chanh ép trong những ngày nắng nóng sẽ giúp cơ thể dịu lại.
NƯỚC VỎ DƯA HẤU, NƯỚC BÍ ĐAO
Theo Đông y, vỏ dưa hấu có thể làm tiêu tan cái nóng, giúp giải khát, thanh nhiệt giải độc, vỏ quả bí đao có tác dụng tiêu sưng, viêm, rất tốt cho người mắc bệnh tiểu đường. Có công dụng thanh nhiệt và có thể điều trị bệnh thận, bệnh phổi, bệnh tim gây ra bởi phù, đầy bụng, khó tiểu…
Vỏ dưa hấu, bí đao thái nhỏ (dùng tươi hoặc phơi khô) rồi sắc với nước uống hàng ngày, giúp lợi tiểu, rất tốt cho những người khó tiểu tiện hay cần phải bù nước.
NƯỚC RÂU BẮP
Râu bắp (ngô) tên thuốc là ngọc mễ tu. Râu bắp loại có sợi dài, dai, màu nâu hung, vị ngọt, khô mà mềm được xem là loại tốt cho sức khỏe. Theo y học cổ truyền, râu bắp có vị ngọt, tính bình, quy kinh thận, bàng quang, có công năng lợi tiểu, tiêu thũng, thông mật, lợi mật, thanh huyết nhiệt, bình can, thoái hoàng, chỉ huyết.
Râu bắp có thể dùng tươi hoặc phơi khô, kết hợp với mía lau, lá dứa nấu nước uống thay nước lọc hàng ngày. Loại nước này được xem là rất tốt cho những người bị bệnh cao huyết áp, tiểu đường.
NƯỚC SẮN DÂY, QUẤT
Theo y học cổ truyền, sắn dây có vị ngọt, tính bình, tác dụng giải nhiệt, giải biểu, sinh tân dịch, chữa khát, cảm mạo, sốt, ban sởi mới phát, hội chứng lỵ đi cầu ra máu, mụn nhọt. Thức uống pha chế từ sắn dây, quất giúp thanh nhiệt, giải độc và làm ra mồ hôi. Đặc biệt, trong sắn dây có chất isoflavon giúp tăng lượng máu lên não, làm giảm huyết áp, nên cũng được xem là thức uống phòng tăng huyết áp.
Cách pha chế: cho 100 ml nước vào bột sắn dây, khuấy tan. Rửa sạch hai quả quất, cắt làm đôi, vắt bỏ hạt lấy nước cốt rồi cho vào hỗn hợp nước bột sắn, khuấy thật đều. Cho thêm đường, khi dùng có thể cho thêm đá.
NƯỚC RAU MÁ
Rau má có vị đắng, ngọt, tính hàn (hàn: lạnh, tân: cay, khổ: đắng). Khi ăn ở dạng tươi như một loại rau, người ta cho rằng nó giúp cho việc duy trì sự trẻ trung. Nước sắc từ lá rau má có tác dụng hạ huyết áp. Loại nước này cũng được xem là loại thuốc bổ dưỡng cho sức khỏe (tăng trí nhớ, thị lực), có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu. Thường dùng trong các trường hợp sốt, chảy máu cam, nôn ra máu, lỵ, táo bón do nhiệt, đi tiểu buốt, mụn nhọt, rôm sảy, ho, giãn tĩnh mạch, chức năng giải độc cho gan suy yếu, sản phụ ít sữa.
Mỗi ngày có thể dùng 30 – 50g rau má tươi hoặc nhiều hơn, rửa thật sạch rồi giã nát hoặc xay nhuyễn, vắt lấy nước pha với nước hoặc nước dừa để uống. Có thể nấu canh để ăn trong bữa cơm hoặc nấu lấy nước uống thay nước trà trong ngày.
Bên cạnh những loại thức uống trên, còn rất nhiều loại thức uống khác không chỉ giúp giải nhiệt mà còn có giá trị dinh dưỡng rất cao. Vì vậy, trong mùa hè, để giải khát cũng như tăng cường sức đề kháng, mỗi người nên chọn cho mình những thức uống phù hợp, tốt cho bản thân và gia đình.
BS Huỳnh Liên Đoàn
Trích Tạp chí “Sống khỏe” số 03 – Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh